Nachtvlinders zoeken in de tuin
Hoe kan je nu in je eigen tuin aan de slag zonder dat professioneel materiaal?
Om te beginnen helpt elke lamp wel een beetje. Je kan een wit laken verticaal spannen in de tuin en er een lamp bij hangen (let op brandgevaar). Straffere lampen hebben meestal wat beter resultaat, maar sommige types doen het beter dan andere. De motten worden aangetrokken door al dat wit, en gaan een tijdje zitten op het laken waar je ze dan kan bekijken en fotograferen. Ongetwijfeld ga je soorten zien waarvan je het bestaan nog eens niet vermoedde. Op één nacht vliegen er in een tuin vaak meer soorten motten dan er dagvlinders zijn in Vlaanderen. Veel hangt af van de omgeving: bos of natuur in de buurt levert een hogere diversiteit. Maar ook midden in de stad, of op een balkon vang je best veel soorten. In hartje Brussel ving ik vaak 100 soorten op één nacht in een parkje.
Op een willekeurige warme zomernacht (en eigenlijk alle andere nachten ook) branden in heel Vlaanderen vele tientallen lampen in de tuin. Gemonteerd op een trechterval. In de vroege ochtend, net voor zonsopgang komen dan de nachtvlinderaars de inhoud bekijken. Lieveling, Witte tijger, Rozenblaadje, Grote beer, Appeltak, Wapendrager… Wellicht zitten deze nachtvlinders ook in uw tuin. Op zo’n warme zomernacht (maar ook de andere nachten) laten vele tientallen soorten nachtvlinders -motten dus- zich vangen. Ze worden uiteraard nadien vrijgelaten. Meestal betreft het installaties met een straffe lamp met veel UV-licht.
Wanneer vang je best nachtvlinders?
Motten houden van donkere, warme nachten. Beetje regen kan zeker geen kwaad, als het maar niet de hele nacht hard waait. De komende dagen (20 tot 25 mei) zijn prima nachten om in je tuin nachtvlinders te zoeken!
Hoe determineer je nachtvlinders?
Er zijn best veel soorten in Vlaanderen: meer dan 2000 (tweeduizend!). De variatie is enorm: van piepkleine bruine minimotjes met vleugels van 3 mm lang tot grote, prachtig gekleurde pijlstaarten die amper op je handpalm passen. Een hele goeie hulp zijn de (gratis) identificatie-apps zoals ObsIdentify. Natuurpunt heeft een geweldige en makkelijke online databank: www.waarnemingen.be, waar je waarnemingen en foto’s van al je soorten kan posten. Je krijgt dan automatisch soortsuggesties. Zélf een beetje puzzelen is uiteraard nuttig om je te verdiepen in de (wan)orde van nachtvlinders. Goeie websites zijn die van de Flemisch Entomological Society https://projects.biodiversity.be/lepidoptera/ (met handig overzicht van de families), of de Nederlandse vlinderstichting https://www.vlinderstichting.nl/
Wil je niet met een lamp aan de slag kan je smeren. Dat is een techniek waarbij je -bijvoorbeeld in de schemering- op boomstammen, muurtjes of dergelijke een stroperig mengsel van wijn (of bier) en suiker smeert. De zoete geuren verspreiden zich in de tuin en lokken van ver nachtvlinders, soms meteen al. Sommige soorten komen niet op licht en kan je alleen aantrekken met ‘smeer’. Een variant hierop is een wijntouw: laat een grof en dik touw een tijdje weken in een mengsel van wijn en suiker. Dit werkt allemaal extra goed in het voorjaar en het najaar.
Met deze tips gaat er een onbekende wereld voor je open. Ga dit lang weekend op #HOMEsafari en ontdek al dat onbekende moois in je tuin!
Bart Van Camp – nachtvlinderaar
Financiering
#HOMEsafari is een actie die kadert binnen het project Groene Pioniers van Plantentuin Meise, een burgerwetenschapsproject gefinancierd door het Departement Economie, Wetenschap en Innovatie van de Vlaamse overheid.
COVID-19
Plantentuin Meise verzoekt alle deelnemers de geldende maatregelen tegen de verspreiding van het coronavirus in acht te nemen. Voor meer informatie omtrent deze maatregelen, raadpleeg info-coronavirus.be (FOD Volksgezondheid).
